Provincies starten Stikstofbank

14 juli 2021

De provincies hebben gezamenlijk een stikstofbank ontwikkeld. Het Rijk doet later dit jaar ook mee. De Stikstofbank biedt als registratiesysteem op termijn (wellicht) een extra mogelijkheid om natuurvergunningen te verlenen.

De stikstofbank bestaat uit een ‘microdepositiebank’ en meerdere ‘doelenbanken’, aldus een recent bericht van BIJ12.

Microdepositie

We spreken van microdepositie bij een stikstofneerslag van hooguit 0,05 mol per hectare per jaar. Sommige initiatieven hebben een hele dunne wolk van stikstof en laten daarom zeer kleine hoeveelheden stikstof neerslaan op een groot aantal Natura 2000 gebieden. Als initiatiefnemer is het lastig om hiervoor zelf vergunningruimte te organiseren. Met ruimte uit de Stikstofbank proberen de provincies deze initiatieven toch door te laten gaan. Ook veehouders kunnen als deze bank gevuld is hier beroep op doen.

Doelenbanken

Provincies kunnen afzonderlijk zogenoemde ‘doelenbanken’ oprichten voor een specifiek doel. Denk daarbij aan doelen met een groot maatschappelijk belang, waarmee bijvoorbeeld banen gecreëerd worden. De ruimte hiervoor moet komen van maatregelen die de uitstoot van stikstof elders beperken. Dit zijn geen bronmaatregelen die nodig zijn voor het verbeteren van de natuur.

Stikstofruimte

De Stikstofbank wordt gevuld met vrijgemaakte en vrijgevallen ruimte. 

  • Vrijgemaakte ruimte is afkomstig uit bronmaatregelen, die de uitstoot van stikstof beperken. Wanneer bijvoorbeeld een provincie een bedrijf opkoopt kan de natuurvergunning van dit bedrijf geregistreerd worden in de stikstofbank. In de beleidsregels staan de precieze voorwaarden.
  • Vrijgevallen ruimte is de ruimte die resteert als via extern salderen een natuurvergunning wordt verleend. Dit ontstaat bij het verplaatsen van ammoniak doordat saldogever en saldo-ontvanger zich niet op exact dezelfde locatie bevinden ten opzichte van stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Per saldo kan niet alles worden besteed omdat het altijd ergens ‘naar een gebied toe verplaatst’. Omdat de depositie per saldo niet mag toenemen, vervalt een deel van de gekochte ammoniak omdat die niet kan worden aangewend. Dit verschil leidt tot depositiewinst op bepaalde hexagonen wat wordt geregistreerd in de Stikstofbank.

De microdepositiebank wordt gevuld met vrijgevallen ruimte of met vrijgemaakte ruimte. Een doelenbank wordt alleen gevuld met vrijgemaakte ruimte.

Perspectief

De prioriteit van de provincies ligt de komende periode bij het vullen van de bank. Ze bepalen vervolgens welke projecten en doelen aan de bank verbonden worden en welke daarvan als eerste een vergunning kunnen krijgen. Op z’n vroegst eind dit jaar wordt duidelijk of er ruimte is en er zicht is op toepassing.