Op 7 november jl. heeft het Europese Hof uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Volgens het Hof is een juridisch systeem als dat van het PAS toelaatbaar.
Dat concluderen de ministeries van LNV, IenW en Defensie en de provincies na bestudering van de uitspraak van het Europese Hof van Justitie.
Ook vrijstellingen van de vergunningplicht voor activiteiten die een stikstofdepositie veroorzaken beneden de grenswaarden en voor beweiden en bemesten zijn in beginsel toelaatbaar, mits wetenschappelijk voldoende onderbouwd.
De wetenschappelijke onderbouwing die ten grondslag ligt aan het programma en de maatregelen waarop deze onderbouwing is gebaseerd, moeten wel voldoende zekerheid bieden dat de natuurwaarden van de Natura 2000-gebieden geen schade ondervinden van deze activiteiten.
Het is nu aan de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State om te beoordelen of het PAS aan deze eisen voldoet. De Raad van State heeft aangekondigd op 14 februari 2019 een zitting te houden en daarna een definitieve uitspraak te doen over de toepassing van het PAS. In het voorjaar 2019 wordt de einduitspraak verwacht.
De vergunningverlening op basis van het PAS kan worden voortgezet, omdat de uitspraak van het Europese Hof op zichzelf geen reden vormt voor opschorting.
In afwachting van het definitieve oordeel van de Raad van State blijven de PAS-partners terughoudend met het uitgeven van ontwikkelingsruimte. De resterende 40% vrije ontwikkelingsruimte voor de eerste PAS-periode (2015-2021) wordt vooralsnog niet beschikbaar gesteld. Dat betekent dat voorlopig alleen in die gebieden waar nog een deel van de reeds beschikbaar gestelde 60% vrije ontwikkelingsruimte over is, vergunningen kunnen worden verleend.
Daar waar die ruimte op is, worden geen vergunningen meer verleend die een beroep doen op ontwikkelingsruimte. Dit geldt niet voor prioritaire projecten, omdat daarvoor apart ruimte is gereserveerd.
De uitspraak van het Europees Hof bevestigt het belang van de uitvoering van bron- en herstelmaatregelen die onderdeel van het PAS zijn. De ministeries en de provincies werken als PAS-partners samen met natuurorganisaties en ondernemers aan sterkere natuur, minder stikstof en ruimte voor economische ontwikkelingen. Het programma omvat bronmaatregelen om stikstofemissie omlaag te brengen en herstelmaatregelen om natuur bestendiger te maken tegen overbelasting van stikstof.